Наш край у літаратуры

Гімн Хойнікшчыне

Словы Ў. Далгалычанк Музыка А. Сушко
Карані нашых продкаў на гэтай зямлі
Пад бусліным крылом урасталі
Ад духмянай жывіцы, зялёнай хваі
Хайнічанамі звацца і сталі

Прыпеў:
Край хваёвых лясоў, салаўіных гаёў...
Скарб галоўны заўжды яго людзі
Мы ніколі не рвалі сваіх каранёў
І шчаслівым ніхай лёс наш будзе!
Ліхалецці, навалы адолець змаглі,
Каб ствараць, і вяршыць добрыя справы.
У пераможных салютах Айчыннай вайны
Ззяюць зоркі і нашае славы.

Прыпеў:
Край хваёвых лясоў, салаўіных гаёў...
Скарб галоўны заўжды яго людзі.
Мы ніколі не рвалі сваіх каранёў
І шчаслівым няхай лёс наш будзе!
Шчырай працай сваёй адрадзілі усё,
Нам у дастатку па-добраму мала.
Красавіцкая ноч разарвала жыццё
І чарнобыльскі шлях паказала.

Прыпеў:
Край хваёвых лясоў, салаўіных гаёў...
Бераглі ад Чарнобыля людзі
У бядзе не парвалі сваіх каранёў
I шчаслівым няхай лёс наш будзе!
Ўецца стужкай да Прыпяці ціхая Віць,
Дзячыць ніва ізноў ураджаем.
Тут дзяцей і унукаў мы будзем расціць,
Ганарыцца сваім родным краем.

Прыпеў:
Край хваёвых лясоў, салаўіных гаёў...
Скарб галоўны заўжды яго людзі
Мы ў бядзе не парвалі сваіх каранёў
I шчаслівым няхай лёс наш будзе!

У лесе дзяцінства

У душы ўляжацца трывога,
І восень ляжа каля акна,
І раптам зразумееш як гэта шмат:
Наш бацькоўскі лес і цішыня.
Марудлівы посвістам Птушкі,
У моху схаваны чырвоны грыб
І вясковай калясьніцы,
Просты вазы, лёгкі рыпанне,
Сцяжынка мілая без краю,
І павуцінка на пяньку,
І побач матушка родная
З румяным яблыкам у руцэ.

К. Карнялюк

Доктар

"Дзякуй доктар" - рубрыка знаёмая,
І слова кожнае, вядома ад душы.
Вы Жыццё выратавалі. вы здзейснілі цуд
За невысокія зарплатныя грошы.
Дзякуй, доктар. Што на варце выстаялі
І лютай смерці забаранілі ход.
І калі б не вы ратавалі,
Сышлі б у вечнасць многія за год.
Дзякуй, доктар, за бяссонныя ночы,
За частыя дзяжурствы, выкліку
Хай сонца яркае вам пяшчотна ўсміхнецца
І ў небе заззяе Сінь.
Дзякуй, доктар, што вы зноў перамаглі,
Адбылася зноў урачыстасць,
За ваш талент і добрую ўсмешку,
Медычнае святое майстэрства.

В. Козак

Жанчына

Мільгане ў натоўпе твар такое мілае,
Нібы кветка ў снезе сярод зімы,
І быццё даўно ўжо абрыдла
Раптам здабудзе Значэнне навізны.
Само спакой сярод вулічнага гулу,
Без ілжывай сціпласці ў зносінах яна,
У любой вопратцы дзіўна стройная,
Зірнула-быццам лязо бліснула.
І нават у смутку ганарлівы рот,
І погляд, які нясе гордую нядбайнасць,
Ўтойваюць у сабе і жаноцкасць і пяшчота,
І пачуццёвасць, якая заб'е.
Захочацца ўсё жыццё перапісаць,
Адкрыюцца талент і натхненне:
У натоўпе чужое шчасце сустрэць
І святло яго ўбачыць на імгненне.

В. Сямёнаў

Будаўнік храма і любові ў душах людзей

Наўрад ці можна, маючы тэарэтычна правільную ідэалогію, якая змяшчае самыя гуманныя мэты, дамагчыся жаданага выніку, калі, як пугай, хвастаць душы. Калі любіш блізкага, то ўпускаеш ўсе яго смутку, бяды ў сваю душу, перажываеш за яго.
Хрысціянская вера, хрысціянская мараль, гнаныя і пераследуюцца на розных этапах гісторыі, перажылі стагоддзі і з'яўляюцца вечнымі. Бо ў аснове сваёй яны нясуць святло любові і дабра. Такое святло гараджанам нясе настаяцель Пакроўскай царквы протаіерэй айцец Уладзімір (у свеце Козак Уладзімір). Вось ужо пяты год праз дзень, а калі неабходна і кожны дзень, з 19 і да 24 гадзін і пазней ён дзяжурыць у рэанімацыйным аддзяленні бальніцы, там, дзе можна сказаць, праходзіць мяжа жыцця чалавечай і вечнасці. Айцец Уладзімір называе лекараў» анёламі", якія лечаць целы людзей, а святар працуе на ніве ацаленьня чалавечых душ, якія ў роспачы, часта страцілі веру ва ўласныя сілы. Ён бальнічны святар і псіхолаг.

Л. Краўчанка

Мой храм

Святло тваіх Залатых купалоў
Разволнует сэрца мне зноў!
Сцен тваіх святых біруза
Растварыцца ў маіх вачах…
Свечкі грэюць твае ладу,
Я пазіраю на кожны твой аблічча –
Вось паратунку салодкі імгненне,
А твой ладан-Святы бальзам…
Так цёпла ад тваіх мне абразоў,
І душы задрыжала струна;
З тваім хорам спяваюць ва ўнісон:
"Святы Божа! Памілуй нас!»
відаць было заўгодна лёсе,
каб ісціну я здабыла.
Божа, правы, дзякуй табе,
Што дарогу ў твой храм я знайшла!

В. І. Козаку

Святар

На стале Дагарае свечка,
Недачытаны Стары Псалтыр.
У цёмнай келлі манах паміраў,
Пакідаючы грахоўны гэты свет.
Погляд манаха застыў у тым куце,
Дзе пры цьмяным лампадным агні
Аблічча Царыцы Нябеснай ззяў
У паўзмрочнай начной цішыні.
Шмат гадоў пражыў стары манах,
З юных гадоў ён прыйшоў у манастыр,
Няспынна малітву шаптаў
На памяць мог чытаць Ён Псалтыр.
Ружанец трымае манах пры сабе,
Параман на грудзях, нібы шчыт,
Падрыхтаваўся смерць ён сустракаць,
Трухлявай мантыяй туга павіты.
Багародзіца! Шэпча манах,
Спадзяванне ўсё на цябе.
Ты вазьмі маю душу да сябе,
З матчыным клопатам кахаючы.

В. Козак

*****
Я люблю цябе, ты мая радасць,
Ты родны для мяне чалавек.
І з гадамі ўсё больш ззяе
У нашых душах любові гэтае святло.
Бо любоў не здрадзіць, не зменіць,
Не пакрыўдзіць, не зробіць зла.
Як той ласкавы вецер вясновы
Узьнясе яна за аблокі.
Нету рэўнасці, няма перашкоды
Што кахаюць толькі
І закаханасці дурной не трэба
Яна знікае, як дым.
Ёсць надзея і вера ў святое,
І любоў бо вышэй за ўсё.
Тваё сэрца, яно залатое,
Як змагла б я жыць без яго.

Зінаіда Шляк

Вуліца наша

Ціхая вуліца наша ... і павольна цякла іх гутарка.
Там, дзе май патанае ў садках, там клубніцы, наліваючыся, паспявала
Дзе багрянцем афарбаваныя і вабіла саладосцю пладоў…
І студэнт у студнях вада Ребятня, не напружваючыся, паспявала
Там дрэвы здаваліся вялікімі,» прачасалі " за вечар некалькі садоў.
І такімі вялікія-дома шкада, што дзяцінству назад не вярнуцца,
А ўзорамі, запар карункавымі, хоць кліч ты яго не кліч…
Упрыгожвала акенцы зіма. Ціхай сумам у душы адгукнуцца
Не забыцца і тых прасценькіх лавачак, з далёкіх тых гадоў салаўі.
Дзе пад вечар сыходзіліся суседзі,
Мы насілі без стомы ў квач

В. Назаранка

ТАВАРЫШУ НАСТАЎНІКУ

Настаўнік! Няма больш ганаровага ў свеце звання,
Ты ў таямніцы светабудовы пракраўся.
І калі быць настаўнікам тваё пакліканне,
Сваім лёсам табе абавязаны кожны вучань.
Твая высакародная праца зусім не дзеля славы,
Бо шчасцем творчасці адзначаны кожнае імгненне,
У працы безліка быць ты не маеш права,
І гэта ведае кожны вучань.
Умееш ты чытаць у сэрцах адкрытых,
Для чыстых душ у сваёй душы ты храм падняў.
Ня ўзьвялічаны сам, але колькі знакамітых
Выгадаваў ты, скажа кожны вучань.
Года ідуць і ты, як усе, старэеш
Але чысты і светлы добрых вачэй крыніца.
У душы старэць зусім ты не ўмееш,
І гэта бачыць кожны вучань.
У канву часоў ўплятае чырвонай ніткай,
Каб час не замарудзіў свой бег,
Лёс свой, таварыш мой, настаўнік,
Ваятель лёсаў, проста чалавек

А. Тербиленко

Дыхание осени

Як хутка дні ляцяць, больш нам не прашумяць
Іх больш не вярнуць першыя дажджы.
Поблекла зеляніны лістота гэта не вернецца да нас,
І птушкі збяруцца ў шлях не чакай, не чакай, не чакай…
Сонца не прыгрэе нас больш не пачуем мы
Ласкавым цяплом. Музыку вятроў.
Вясновы першы гром. Пошчакі Салаўёў.

М. Волосюк

Духоўны хлеб

Не разбазарыць свой хлеб душы,
Рукамі сабраны на ніве.
Бо пустазелле растуць у жыце
Любога Коласа прыгажэй!
Вучыся прасейваць збожжа
Скрозь выпрабаванні і вернасць,
Збожжа заўсёды падае на дно,
Пустазелле імкнецца на паверхню.

К. Карнялюк

Святар

Адчуваючы карані роду
Бога зерне ў разоры
Цёплай прачнецца парою,
Дарогу проторит да зоркі,
Калодзеж у зямлі пракласці
Збожжа, як вядома,
І хлеб, і наша любоў,
А ў полі навакольным
Столькі такіх хлябоў
Колькі сардэчнай болю
У нашай зямлі пакорлівай
Зноў, крочу полем
Адчуваючы прадзедаў карані.

В. Козак

Раніцай

Прачынацца. Неяк незвычайна
Па ўзгорках расплавілася зара.
Азірнуўся, у царстве сунічным
Пасяліўся я зусім нездарма.
Тут, Дзе вецер ціхі, як мышаня
Варушыцца ў ласкавай траве.
Добра, асабліва спрасонку,
Калі раніцай свеціць у галаве.
І зліваючыся з летам шматаблічным,
Патанаючы ў скоках зеляніны,
Ротам бяру Крывінку-суніцу,
Пахнуць радзімай маёй.

М. Болсун

Алчность

Прагнасць многіх не ведае межаў.
Колькі Плюшкіных новых у нас!
Мэта іх: натаптаць жывот ежай,
Шмоток розных набраць у запас.
Ёсць кватэра, машына і дача
І валюта ў панчохах ляжыць.
Гора ў іншых-душа Не заплача,
Бо няма гэтай самай душы,
Усяго нацягалі ўволю,
Груз такі-не бярэ цеплавоз.
Іх кватэра прытулак для Молі,
Ад натугі храпе пыласос.
А гараж, быццам база для бою.
Слова ж людзям скажуць дарма.
Смерць падкасіць, што возьмуць з сабой?
- У магілы кішэні няма.
К. Корнелюк

Якубу Коласу ў гонар 125-годдзя І ў гонар нараджэння паэмы «Новая зямля»

Зямля даўно ўжо истосковалась
Па моцных і мазольных руках,
Што ўлонне адчынялі па раніцах
І зернямі, як ліўнем, абрашалі.
Зямля истосковалась па вуснах
І ціхім голасам падобна клічы.
Зямля истосковалась па вачах,
Які вымераў яе да гарызонту.
Яна маўчыць варочаючыся стомлена,
Калі пакорліва дагарае дзень,
І, здаецца, пакутуе і марыць
Аб басаногай мяккай баразне.
Даволі! Выспела туга зямная.
Спаўзла ўжо імгла з палёў бяссонных.
І празвінелі, як словы, законы
Уся яна ад краю і да краю
Належыць мазольным далоням
Простых людзей, бо іх сэрцы, як збожжа,
Даўно, Міхаіл, пусцілі карані!…

*******
Як немагчыма без святой замовы,
Малітвы небакрылые сваёй.
Удыхаю ад стамлённасці тваёй
Салодкі, жніуні водар вечаровы.
І шчасце непауторнага аковы
Павіснуць над уратаванаю душой.
Адчай не сцісне сэрца зноу пятлёй,
Нарэшце я пад недаступным словам.
Ты усміхнешся, бы Аве Марыя,
Тваю усмешку вуснамі лаулю,
Дажыу да светлае сваёй пары я.
Каханне, як чароунае напасце,
Ласкава стан да сэрца прытулю
І захлынуся непрытомнай страсцю.
Пяшчотны сон стамлёна агарне.
Хай кожнага на свеце не міне
Такое вечнае імгненне шчасця.
Яно заужды, як боскае прычасце,
Салодкай хваляй раптам прамільгне.
Зямля і неба закалыхваюць мяне,
Аж боязна у мройны сон упасці.
Плыву, плыву у мары без світання,
Як па цячэнню соннае ракі.
Тваё заспакаяльнае дыханне
Я успрымаю, як духоуную патрэбу,
Бо адчуваю ля свае шчакі.
І я малюся зорка ночы, неба.

М. Ляшчун

Сыны віна

Я дадому не паслаў тэлеграму
Не ў адну з прадбачаных дат...
Перад вамі, любімая мама,
Кожны сын на зямлі вінаваты.
Але толькі вам, незабыўным, вядома,
Што для вас, як любові пра запас,
Застаецца непарушным месца,
Адведзенае ў сэрцы ў нас.
Мы вас вестачкай песцім рэдка...
За такі недаравальны грэх
Ніякім напругай стагоддзя
Апраўдацца не зможам давеку.
Раней часу мамы сівеюць
У паўсядзённым трывозе сваёй -
Не ад цяжару гадоў, а хутчэй -
Ад непамятлівасці сыноў.
Але, ледзь толькі "Крывінку" згледзеўшы,
Усміхаючыся, выходзяць сустракаць...
Хоць якія, я ведаю, крыўды
Толькі мамы ўмеюць дараваць.
Таму-што іх кожнае слова,
Як святую малітву захоўваем...
І ў невядомай дарозе мы зноў
Звяртаемся ў думках да іх.
На любой адлегласці чуем
Іх трывогі... І, успомніўшы, зноў
Лісты мамам так доўга мы пішам,
Што не можам ніяк напісаць.

К. Карнялюк

******
Мае вершы-мая стыхія,
Мае мары і боль душы,
Мае парывы і жадання
І думы, зревшие ў цішы.
Усё пачалося ў гадах няспелых,
Улюбёнцам Музы пабываў
І ў рыфмах часта няўмелых
Душы парывы выліваў.
Але той, хто верны ідэалу,
Хоць сагнула цяжар гадоў,
Хоць мяцеліца з шляху Змятала,
Аб, той толькі праўдзівы паэт!
Паэт! Захоўвай святое полымя
І сам Гары, як фіміям,
Нясі, як смелы воін, сцяг
І зрабі сэрца-чысты храм.

В. Козак

Дварняк

Зіма на зіму не падобнай была,
З дажджом спрачаўся вецер-валацуга,
Рыпела, хістаючыся, сівая ветла,
Спалохана жалася да плота дварняка.
Зусім маладая-падрос шчанюк,
Але жыцця ўжо пабачыла:
Кудлаціўся воўны надарваны клок,
І бізуном пярэдняя лапа звісала.
І боль, і туга ў яе добрых вачах,
Якія глядзелі на свет з дакорам,
Бо сытай была яна толькі ў марах
Аб салодкай, нязбытнай жыцця.
З надзеяй кідалася пад ногі мінакам,
І верыла ў таямніцы: раптам хтосьці возьме,
Палячыць ёй лапу, на кілімок абкласці,
І прытулак пастаянны яна здабудзе…
Але людзі спяшаліся, прыкрыўшыся парасонамі,
Туды, дзе іх чакалі ўтульнасць і цяпло,
І лужынамі хлюпаў асфальт пад нагамі,
Вадою продрогшее час цякло.
Як быццам бы чыёсьці хвацкае прароцтва
Ёй жыццё атруціла ад першых хвілін…
Толькі тыя, хто вось таксама жывуць у адзіноце,
Сабачую тугу, не вагаючыся, зразумеюць.

В. Назаранка